Wie creëert het verhaal?

Copernicus stelde dat niet de zon om de aarde draait, maar dat het andersom is. Voor korte verhalen en romans maken we op dit blog een soortgelijke wending: het draait hier niet niet om het verhaal van de schrijver maar om het verhaal dat het personage creëert.

Gregor Samsa’s verhaal

Als we kijken naar de novelle De gedaanteverwisseling van Franz Kafka, dan gaat het op dit blog niet zozeer over hoe Kafka die novelle schreef en met welke literaire middelen hij dat deed, als wel om hoe Gregor Samsa en de andere personages in de novelle de gebeurtenissen framen en op die manier een eigen narratief creëren.

Connell Waldron’s verhaal

Mutatis mutandis gaat dit ook op voor de roman Normale mensen van Sally Rooney. We kijken op dit blog niet zozeer naar de literaire kwaliteiten van die roman, als wel naar hoe het hoofdpersonage Connell Waldron zich een verhaal vormt: een verhaal over zichzelf en over de mensen om hem heen. Overigens ontwikkelt Connell zich in deze roman tot schrijver, waardoor we toch ook kunnen zien hoe een schrijver zich een verhaal vormt, maar dan wel een schrijver die een personage is en die niet deze roman heeft geschreven.

Marianne Sheridan’s verhaal

Normale mensen kent nog een ander hoofdpersonage: Marianne Sheridan. Sally Rooney laat ook Mariannes perspectief zien. Daardoor kunnen we gebeurtenissen en personages zien ontstaan uit twee verschillende narratieven: dat van Connell en dat van Marianne. We zien hoe Connell niet alleen ontstaat uit zijn eigen narratief, maar ook uit dat van Marianne. En andersom natuurlijk ook: we zien Marianne niet alleen ontstaan uit háár narratief, maar ook uit dat van Connell.